مقایسه اثربخشی زوج درمانی مثبت نگر و معنوی- مذهبی بر بهبود نگرش به فرزند، شادکامی، امید و رضایت از زندگی مادران کودکان با نیازهای ویژه

حل مشکلات والدین کودکان آسیب دیده از مسائل بین رشته ای است که مستلزم توجه مشترک متخصصان حوزه ی روانشناسی استثنایی و مشاوره خانواده است، به نظر می رسد تاکنون مداخلات صورت گرفته اغلب بر فرزندان آسیب دیده تمرکز دارد، تا والدین به خصوص مادران. هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه ی زوج درمانی مثبت نگر و معنوی- مذهبی بر شادکامی، امید، رضایت از زندگی، و بهبود نگرش مادران نسبت به کودک آسیب دیده شان بود. برای دستیابی به این هدف، نمونه ای از مادران کودکان آسیب دیده شهر مشهد به شیوه ی هدفمند انتخاب و به شیوه ی تصادفی در دو گروه آزمایشی (10n1,n2=) و یک گروه کنترل (10n3=) جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های رضایت از زندگی، شادکامی، امیدواری، و نگرش والدین به کودکان آسیب دیده شان بود. زوج درمانی ها در 7 جلسه ی 90 دقیقه ای و به صورت هفته ای به دو شیوه ی مثبت نگر و معنوی - مذهبی برگزار شد. یافته ها نشان داد که رضایت از زندگی و امیدواری مادرانی که مداخله ی زوج-درمانی مثبت نگر و معنوی- مذهبی را دریافت کرده بودند، افزایش یافته و در نگرش نسبت به فرزند آسیب دیده شان بهبود حاصل شده بود. همچنین شادکامی مادرانی که زوج درمانی مثبت نگر را دریافت کرده بودند، افزایش یافته بود. از طرفی اثربخشی زوج درمانی معنوی- مذهبی نسبت به مثبت نگر در افزایش امیدواری بیشتر بوده است. از سوی دیگر، زوج درمانی معنوی- مذهبی در افزایش شادکامی مادرانی که این مداخله را دریافت کرده بودند، اثربخش نبوده است. به نظر می رسد که زوج درمانی های مثبت نگر و معنوی- مذهبی از طریق کار بر روی تعاملات زوجین، نگرش، و تعاملات والد- فرزند؛ در بهبود مشکلات روان شناختی مادران کودکان آسیب دیده اثربخش هستند. یافته ها در برگیرنده دلالت های کاربردی و پژوهشی در حیطه ی مشاوره خانواده های کودکان با نیازهای ویژه ( استثنایی) است که مورد بحث قرار گرفته اند.